Περίληψη εισήγησης στον Κύκλο Συγκρουσιακής Πολιτικής Πάντειο Πανεπιστήμιο 9 Μαϊου 2011


Η εισήγηση αυτή δεν αφορά μια ολοκληρωμένη εργασία ούτε καν μια εργασία σε εξέλιξη. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ερευνητικό (προ) σχέδιο το οποίο κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις θα μπορούσε να αναληφθεί. Το σχέδιο αυτό αφορά τη μελέτη των αριστερών- ελευθεριακών κινημάτων στην Ελλάδα από το 1974 και ύστερα.
Ως αριστερά-ελευθεριακά (left-libertarian) χαρακτηρίζονται στη διεθνή βιβλιογραφία, που αναπτύχθηκε στις δεκαετίες του 1980 και του 1990 κυρίως, τα κοινωνικά και πολιτικά κινήματα που μοιράζονται μια έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στις ρυθμιστικές ιδιότητες της αγοράς όντας υπέρ της εξισωτικής αναδιανομής. Δυσπιστούν επίσης απέναντι στην ικανότητα των ιδιωτικών ή και των δημόσιων γραφειοκρατιών να ρυθμίσουν τις ατομικές και τις κοινωνικές σχέσεις. Είναι υπέρ της συμμετοχικής δημοκρατίας και της αυτονομίας των ατόμων και των συλλογικοτήτων να ορίσουν και να προασπίσουν τα συμφέροντα και τις αξίες τους.
Τα αριστερά-ελευθεριακά κινήματα αναπτύχθηκαν στη Δυτική Ευρώπη μετά τη δεκαετία του 1960 με χαρακτηριστικότερους εκπροσώπους ανάμεσά τους το φοιτητικό κίνημα, το φεμινιστικό, το οικολογικό. Στην Ελλάδα από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1970 αναπτύσσονται με παρόμοια χαρακτηριστικά το φοιτητικό, το αναρχικό, το φεμινιστικό και το οικολογικό κίνημα. Τα κινήματα αυτά ακολούθησαν σε μεγάλο βαθμό τις τροχιές των αντίστοιχων κινημάτων στη Δ. Ευρώπη: ήταν ισχυρά μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και κατόπιν και ως το τέλος της ίδιας δεκαετίας ακολούθησε η παρακμή τους είτε μέσω της μετατροπής τους σε πολιτικά κόμματα και σε ΜΚΟ ή πολύ περισσότερο μέσω της αδυναμίας τους πλέον να κινητοποιήσουν μεγάλους αριθμούς ανθρώπων. Στην Ελλάδα ωστόσο το φοιτητικό και το αναρχικό κίνημα συνέχισαν να προσελκύουν νέα μέλη και να αμφισβητούν τις αρχές έστω και σε πιο περιορισμένο βαθμό.
Σε πείσμα της αδιάκοπης κινηματικής δράσης σε όλη ουσιαστικά την περίοδο μετά το 1974 η βιβλιογραφία στη χώρα μας εμμένει στο σχήμα υπερτροφικό κράτος / αδύναμη κοινωνία πολιτών αφήνοντας έτσι εκτός συγκροτημένου θεωρητικού προβληματισμού μια σοβαρή πτυχή και όψη της πολιτικής και κοινωνικής ζωής.
    Στην υπό σχεδιασμό έρευνα θα επιχειρηθεί να αρθεί αυτή ακριβώς η αντίφαση (θα μπορούσε να ονομαστεί και προκατάληψη) και να φωτιστούν οι πολύπλευρες πτυχές της κινηματικής δράσης μιας συγκεκριμένης οικογένειας κοινωνικών κινημάτων – αυτής των αριστερών – ελευθεριακών.
     Στην εισήγηση στο πρώτο μέρος θα παρουσιαστούν οι μέθοδοι έρευνας και θα ζητηθεί η συμβουλή των συμμετεχόντων ως προς αυτές ενώ σε ένα δεύτερο θα παρουσιαστούν και θα σχολιαστούν τα ευρήματα καθώς και η όλη μεθοδολογία αντίστοιχων ερευνών που έχουν διενεργηθεί στην Ιταλία και στη Δ. Γερμανία από διακεκριμένους μελετητές.